De Europese ministers van Buitenlandse Zaken zullen CETA, het handelsverdrag tussen de EU en Canada niet ondertekenen zolang er geen overeenstemming is met het Waalse parlement. Dat gaf de Belgische regering geen mandaat om het verdrag te tekenen. Europarlementariër Bas Eickhout hoopt dat uitstel afstel wordt: “CETA is veel meer dan alleen een handelsverdag, het heeft grote nadelen voor onze democratie en rechtstaat. De sociaaldemocratische Waalse premier ziet dat in en is dapper genoeg om ondertekening voorlopig te blokkeren.”

Er wordt nu opnieuw met de Walen onderhandeld en de verwachting is dat er een nieuwe 'interpretatieve verklaring' komt zonder daadwerkelijke aanpassingen in het akkoord zelf.

Eickhout: “Zolang de bezwaren van miljoenen Europeanen niet in het akkoord zelf worden geadresseerd, maar slechts in een bijlage worden benoemd, blijft GroenLinks tegen CETA.”

Eickhout merkt op dat een dergelijke verklaring al eerder in het onderhandelingsproces is toegezegd om de zorgen weg te nemen, maar dit is volgens de VN juridisch van zeer beperkte waarde: “verklaringen verhelderen slechts de positie van de verdragspartij en dienen niet om de juridische toepassing te veranderen”. Daarmee zijn deze extra verklaringen slechts een excuus voor partijen met principiele bezwaren om toch te kunnen instemmen.

Veel meer dan alleen een handelsverdrag

CETA is niet zomaar een handelsverdrag maar bevat afspraken die grote impact hebben op onze rechtsstaat en democratie.

  • Op terreinen als consumentenbescherming, voedselveiligheid en milieubeleid komen er verplichtingen voor overheden en staat het bevorderen van handel op de eerste plaats. De beleidsruimte om het algemeen belang te bevorderen wordt daarmee kleiner.
  • Het roemruchte arbitragesysteem ICS – een van de redenen van de Walen om het akkoord niet te willen tekenen – geeft het bedrijfsleven grote macht om wetgeving direct én indirect te beïnvloeden. Al bij het ontwikkelen van nieuwe wetgeving kan de industrie met grote boetes dreigen, die buiten ons bestaande rechtssysteem om kunnen worden opgelegd.
  • Bovendien komt er een Regulatory Cooperation Forum dat wetgevende initiatieven beoordeelt nog voordat er in parlementen over gedebatteerd wordt.

Eurotop

De Europese regeringsleiders komen donderdag en vrijdag bijeen in Brussel om te praten over het opvolgen van het controversiële verdrag, dat door veel maatschappelijke organisaties als FNV en CNV wordt afgewezen. “Inmiddels dringt bij veel kiezers door wat de gevolgen zijn van dit verdrag”, zegt Eickhout. “Regeringsleiders moeten het daarom nu niet doordrukken, te meer omdat bij een akkoord van de Raad en het Europees Parlement voorlopige toepassing in werking treedt.” Mochten de regeringsleiders toch hun handtekening zetten, kan alleen het Europees Parlement voorkomen dat het verdrag nog tegenhouden.