GroenLinks mist in de voorstellen van de Europese Commissie voor een economische en monetaire unie een kritisch evaluatie van de negatieve sociale gevolgen van het economisch beleid in de eurozone in de afgelopen jaren. Europarlementariër Bas Eickhout: “Dit pakket is niet genoeg om van de euro een stabiele, maar vooral ook sociale munt te maken.”

“Veel Europeanen hebben hard geleden onder het crisisbeleid van de afgelopen jaren”, zegt Eickhout. “Ik heb er weinig vertrouwen in dat dit pakket mensen bij een volgende crisis wél tegen massale werkloosheid en sociale verschraling beschermt.” De Europese Commissie laat de strikte begrotingsregels onbesproken. Ook een visie op eerlijke belastingen in de muntunie ontbreekt, aldus Eickhout.

Europees Stabiliteitsmechanisme

De Europese Commissie komt met voorstellen om het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) en het Begrotingspact in EU-wetgeving te gieten. Deze instrumenten zijn tijdens de crisispaniek in aparte verdragen gesloten, buiten de EU om. Dit leidde onder andere tot forse kritiek van de Algemene Rekenkamer op de gebrekkige controlemogelijkheden op het ESM. 

GroenLinks steunt het voorstel dat deze instrumenten nu binnen het normale democratische raamwerk van de EU worden geplaatst. “Het is een stapje vooruit dat het ESM nu onder checks en balances van de EU komen te staan," aldus Eickhout. Maar in het voorstel blijft het cruciale probleem bestaan dat financiële noodsteun en hervormingsprogramma’s zonder goede Europese democratische controle tot stand komen. “Het begrotingspact is gebaseerd op verkeerde assumpties over wat goed begrotingsbeleid is. Dit mag niet zonder een kritische evaluatie in EU-wetgeving worden gekopieerd.”

Europese minister van Financiën

Voor de langere termijn presenteert de Europese Commissie plannen om een deel van de EU-begroting te gebruiken voor de stabilisatie van de eurozone bij schokken en om hervormingen te ondersteunen. Om de democratische besluitvorming te verbeteren zou de positie van eurogroepvoorzitter en Eurocommissaris voor de EMU samengevoegd worden in een Europese Minister van Financiën onder controle van het Europees Parlement.

“Een gezamenlijke buffer voor eurolanden als het economisch tegenzit is een goed plan, zodat niet alleen naar de Europese Ccentrale Bank gekeken wordt om de kastanjes uit het vuur te halen, zegt Eickhout. “Ik ben echter sceptisch of het Commissie-voorstel voldoende zoden aan de dijk zet om schokken effectief op te vangen. Het voorstel om meer financiële steun te geven in ruil voor hervormingen kan werken, maar daarvoor moeten de Europese Commissie eerst afstappen van economische dogma’s zoals ‘meer markt en minder overheid’.”