Dit is hoe wij de klimaatcrisis en de wooncrisis willen aanpakken

Het kabinet doet al maanden niets, bovendien wordt er na maanden niet eens onderhandeld over een nieuw kabinet. GroenLinks en PvdA weigeren om zich neer te leggen bij weer een jaar stilstand en presenteren daarom vandaag twee plannen; één voor de wooncrisis en één voor de klimaatcrisis.

GroenLinks en PvdA willen niet dat Nederland de dupe is van een kabinet dat al lang over haar houdbaarheidsdatum heen is. Als het kabinet niets doet, dan kan er pas in 2023 geld worden vrijgemaakt. Dat betekent dat woningzoekenden nog 1,5 jaar extra moeten wachten. Het betekent ook dat er voor klimaat de komende 1,5 jaar veel te weinig gebeurt, terwijl de komende jaren cruciaal zijn als we de opwarming van de aarde willen beperken tot 1,5 graad. Maar in tegenstelling tot het kabinet is de Tweede Kamer wel missionair en kan het kabinet dwingen om voor noodzakelijke problemen dit jaar nog geld vrij te maken voor de aanpak van deze crises.

Aanpak wooncrisis

Er is een wooncrisis. Vijftienduizend mensen gingen vorige week de straat op om te laten horen dat het zo niet langer kan. We komen honderdduizenden woningen tekort. Dertigers wonen bij hun ouders op zolder, gescheiden stellen blijven noodgedwongen in hetzelfde huis wonen, gezinnen bivakkeren op campings. De dakloosheid is de afgelopen jaren verdubbeld. Beleggers overbieden starters en nemen onze wijken over. Jongeren en singles zijn inmiddels de helft van hun inkomen kwijt aan huur.

Terwijl de formatie vastloopt, worden de problemen van starters, huurders en woningzoekenden groter. Wonen is een grondrecht, dat laat je niet over aan de markt. Huizen zijn om in te wonen, niet om te verzamelen. PvdA en GroenLinks kiezen voor bewoners boven beleggers. Daar kunnen we volgend jaar mee beginnen. Daarom doen we de volgende voorstellen: we schaffen de verhuurderheffing af zodat woningcorporaties weer meer kunnen bouwen, we investeren 450 miljoen in de leefbaarheid van wijken en we voeren een huisjesmelkersboete in.

Meer geld voor leefbaarheid van wijken en buurten

Vorig jaar werd er 450 miljoen euro geïnvesteerd in de leefbaarheid van wijken en buurten. Het geld wordt ingezet voor het opknappen van woningen en investeringen in leefbaarheid, in samenwerking met woningcorporaties. De bedoeling was dat er dit jaar een missionair kabinet zou zitten dat dit volkshuisvestingsfonds door zou zetten. De problemen in de wijken worden immers eerder groter dan kleiner. De leefbaarheid staat onder druk. Wij willen dat ook volgend jaar het volkshuisvestingsfonds wordt gevuld.

Huisjesmelkersboete

Voor veel huurwoningen geldt een maximale huurprijs. Die wordt bepaald door een puntenstelsel. Huisjesmelkers vragen massaal hogere huren dan toegestaan. Uit onderzoek blijkt dat het bij studentenwoningen vaak om 100 euro per kamer gaat. Daar staat nu geen boete op. Als huisjesmelkers worden betrapt, hoeven ze alleen het verschil terug te betalen. Met een huisjesmelkersboete zetten we een sanctie op het uitmelken van huurders.

Aanpak klimaat

In 38 landen in de wereld is de klimaatnoodtoestand uitgeroepen. Bijvoorbeeld in Bangladesh, Japan en Frankrijk. Ook de Verenigde Naties heeft landen hier toe opgeroepen. GroenLinks en PvdA willen dat ook Nederland de klimaatnoodtoestand uitroept. Dat betekent dat er een Klimaat-OMT moet komen, dat de minister van Economische Zaken en Klimaat extra macht krijgt en dat grote vervuilers in 2022 al belast moeten worden met een CO2-heffing. Bovendien moeten de subsidies voor grote vervuilers worden afgebouwd.

Klimaat-OMT

De klimaatcrisis moet met veel meer urgentie worden aangepakt. Daarom moet er naar het voorbeeld van het OMT ook een Klimaat OMT komen, of een Climate Management Team (CMT) van wetenschappers. Als het gaat om corona luisteren we allemaal naar de waarschuwingen van de wetenschap. Maar als het om het klimaat gaat, verzint de regering telkens smoesjes om wetenschappelijke adviezen te negeren en de vervuilende economie in stand te houden. Dat moet afgelopen zijn. Het wordt hoog tijd dat we net zo goed gaan luisteren naar de klimaatwetenschappers als naar de coronawetenschappers.

Doorzettingsmacht minister Economische Zaken en Klimaat

De minister van Klimaat krijgt in het nieuwe kabinet doorzettingsmacht bij alle kabinetsplannen die niet in lijn zijn met de klimaatdoelen. Dat kun je vergelijken met de minister van Financiën. Als een andere minister iets wil doen dat extra geld kost, dan kan dit niet zonder overleg met de minister van Financiën. In de toekomst zal een minister die iets wil doen dat voor extra CO2 uitstoot zorgt, dat moeten overleggen met de minister van Klimaat. Net zoals de begroting op orde moet blijven, moet de CO2-balans ook op orde blijven.

Grote vervuilers vanaf 2022 belasten met een CO2-heffing

Grote bedrijven stoten veel CO2 uit. De 10 grootste bedrijven van Nederland, zoals Tata Steel en Shell, stoten evenveel uit als alle huishoudens bij elkaar. Er moet een stevige CO2-belasting komen voor de industrie. Het geld wat deze CO2-belasting oplevert gebruiken we voor het verlagen van de energiebelasting van huishoudens. Deze CO2-heffing moet in 2022 ingaan.

Afbouwen fiscale subsidies voor grote vervuilers

Al in 2018 is een GroenLinks motie aangenomen die de regering verzoekt fiscale prikkels die Nederlandse klimaatdoelen tegenwerkt af te bouwen. Deze prikkels zijn inmiddels wel in kaart gebracht, maar er is nog geen beleid om deze prikkels daadwerkelijk af te bouwen. Het gaat om vele miljarden per jaar.