GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout reageert vanaf de klimaattop in Durban op Jacob Swager (Oud-directeur VN-klimaatverdrag) in Trouw.

OPINIE - Het is niet ons superioriteitsgevoel dat een succes op de klimaattop hier in Durban in de weg zit. In tegendeel, we zijn juist te onzeker. Als Europa zich superieur voelde op het gebied van klimaat dan hadden we onze eigen ambitie al wel verhoogd van twintig procent naar dertig procent minder CO2- uitstoot. Dan hadden we allang heel hard "JA!" geschreeuwd op de vraag of we nieuwe klimaatdoelen onder het Kyoto-protocol zullen steunen. Probleem is juist dat we dit nog niet hebben gedaan. We verbinden onze eigen ambities aan de bereidheid van andere landen om actie te ondernemen.

Vandaag hintte eurocommissaris Connie Hedegaard van klimaat op een alles-of-nietsuitkomst. Als we de drie 'groten' (VS, China, India) niet meekrijgen, dan zal de Europese Unie ook geen stap zetten. In ruil voor nieuwe klimaatdoelen onder het Kyoto-protocol verwacht de EU dat alle vervuilers zich verbinden aan een tijdspad naar een nieuw bindend wereldwijd klimaatakkoord. Als de grote vervuilers hier niet mee kunnen instemmen, dan zal ook de EU geen stap zetten.

Domme strategie

Ik vind dit een domme strategie. Europa als klimaatleider moet de weg leiden en haar afwachtende houding loslaten. Ik wil een Europa zien dat zich blijft inzetten voor het klimaat en laat zien dat dit ons goed doet: groene groei levert banen, is goed voor onze gezondheid en vermindert onze afhankelijkheid van fossiele importen uit soms instabiele regio's.

De dynamiek in de onderhandelingen zal een boost krijgen als de EU zich daadwerkelijk gaat roeren. Als Durban echter de begraafplaats voor het Kyoto-protocol wordt, dan verliezen we de ruggengraat van klimaatbescherming en kunnen we via een neerwaartse spiraal terecht komen in een situatie waarin niemand er meer in gelooft.

Aanspreken op verantwoordelijkheid

Natuurlijk moeten we ook de andere rijke landen en de opkomende economieën aanspreken op hun verantwoordelijkheid. Alle vervuilers moeten een duit in het zakje doen om de wereldwijde temperatuurstijging tot twee graden Celsius te kunnen beperken. Maar het is aan de zelfbenoemde wereldwijde klimaatleider, de EU, om als eerste een stap te zetten.

Volgens wetenschappers moeten de wereldwijde klimaatemissies uiterlijk pieken in het jaar 2015. Het Internationaal Energieagentschap heeft gezegd dat als we niet binnen vijf jaar van koers veranderen, we ons vastketenen aan een fossiele infrastructuur en de wereld afstevent op onvermijdelijke klimaatverandering. Ondertussen meldden wetenschappers dat de concentraties van klimaatgassen in de atmosfeer recordniveaus hebben bereikt.

“Het lijkt altijd onmogelijk, totdat het gedaan is”, aldus Nelson Mandela. Laten we hopen dat hij gelijk krijgt. Een proactieve en minder onzekere EU zou hierbij kunnen helpen.

Lees het laatste nieuws over de klimaattop in Durban in ons dossier Klimaat.