De voorzitter van de klimaattop presenteerde een nieuw pakket aan voorstellen voor de drie onderhandelingstrajecten: Het Kyotoprotocol, het Durbanplatform en klimaathulp. Die voorstellen zouden om 9.00u Nederlandse tijd besproken moeten gaan worden, maar de vergadering is nog steeds geschorst. Wij geven een analyse van het pakket dat voorligt aangevuld met ons commentaar.
Kyotoprotocol
Het Kyotoprotocol wordt tot 2020 verlengd. De Europese Unie, Noorwegen, Australië, Zwitserland, Wit-Rusland en Oekraïne nemen nieuwe doelen voor het klimaat op zich. Gemiddeld vermindert hun CO2-uitstoot hierdoor met tenminste achttien procent 2020 (ten opzichte van referentiejaar 1990). Alleen deze landen mogen straks gebruik blijven maken van de flexibele mechanismes zoals CDM. Bovendien hebben deze landen in een declaratie aangegeven geen hot air te kopen.
Uiteindelijk zijn de ambities in Kyoto-2 niet genoeg om gevaarlijke klimaatverandering tegen te kunnen gaan. Op z'n laatst in 2014 zullen deze landen daarom hun doelen aanpassen om de totale ambitie te verhogen, in lijn met de wetenschap die aangeeft dat de uitstoot van broeikasgassen met 25 tot 40 procent gedaald moet zijn in 2020.
Durbanplatform
Het doel van het Durbanplatform is dat er in 2015 een nieuw klimaatakkoord voor iedereen aangenomen wordt dat vanaf 2020 in werking treedt. Maar landen moeten ook vóór 2020 hard aan de slag. Daarom besluiten de landen dat er in 2013 maatregelen geïdentificeerd moeten worden om het gebrek aan ambitie tot 2020 te verhogen en het gat tussen wat nodig is en wat er wordt gedaan te dichten. De landen verwelkomen de aankondiging van Ban Ki-Moon dat er in 2014 een top voor wereldleiders wordt georganiseerd.
Er wordt ook besloten dat ze de conceptonderhandelingstekst voor het nieuwe akkoord al op de COP20 in 2014 bespreken, zodat de onderhandelingstekst voor mei 2015 beschikbaar kan worden gemaakt. Dit moet het scenario van Kopenhagen in 2009 voorkomen, waar alle grote politieke discussies tot het laatste moment uitgesteld werden en de top faliekant mislukte.
LCA/Klimaathulp
De ontwikkelingslanden zijn waarschijnlijk niet blij met de vooruitgang op het gebied van klimaatfinanciering. In Kopenhagen in 2009 zegden de rijke landen dertig miljard dollar voor de jaren 2010-2012 toe om de armste landen te steunen. Voor de periode 2013-2015 wordt er niet een dergelijke toezegging gedaan, maar worden de rijke landen “aangemoedigd” om klimaatgeld te blijven. Sommige landen hebben al geld toegezegd, maar deze beloftes zijn lang niet genoeg voor de armste landen om zich te kunnen wapenen tegen de gevolgen van klimaatverandering.
Deze discussie is gekoppeld aan de discussie over 'loss and damage' (verlies en schade). De armste landen worden nu al geconfronteerd met klimaatverandering: een toename aan droogtes, overstromingen, lagere voedselopbrengsten. Hier willen zij voor gecompenseerd worden en daarom wordt nu besloten om institutionele regelingen, zoals een internationaal mechanisme, vast te stellen om de schade veroorzaakt door klimaatverandering in de armste, meest kwetsbare landen aan te pakken.
Wat vindt GroenLinks van het pakket?
Het pakket aan besluiten is weinig om vrolijk van te worden. Het lage ambitieniveau druipt ervan af. Er staat niets concreets op het gebied van de klimaatfinanciering in de teksten. De huidige bedroevend lage doelen blijven laag. Het is natuurlijk mooi dat het bestaande raamwerk van het Kyotoprotocol overeind blijft, maar de echt heikele punten worden doorgeschoven naar volgend jaar, of nog later.
Het enige lichtpuntje is dat de landen blijkbaar geleerd hebben van de flop in Kopenhagen drie jaar geleden. Het proces om in 2015 een bindend klimaatakkoord aan te nemen, wordt hier al deels vastgelegd met tijdsplanning en deadlines met name rondom het ambitieniveau.
Het is ook goed dat de armste landen 'damages and loss'-regelingen (mogelijke compensatie voor de schade van klimaatverandering) binnen hebben weten te slepen, maar dit punt zal zeker volgend jaar voor meer nieuw vuurwerk zorgen.
Alles op voorwaarde dat deze punten tenminste overeind blijven. We wachten in Doha (10.15u Nederlandse tijd) namelijk nog steeds op de plenaire vergadering waar alle landen hun zegje over het pakket zullen doen.