“Waar Rutte alleen maar inzet op minder geld, kiest het Europarlement vooral voor behoud van landbouw- en cohesiesubsidies. Als deze wensen samenkomen, dreigt wederom niets terecht te komen van de hoognodige modernisering van de Europese begroting.” Zo creëren we samen een nederlaag voor het draagvlak voor Europa, stelt Europarlementariër Bas Eickhout.

Begin mei komt de Europese Commissie met een voorstel voor een nieuwe meerjarenbegroting van 2020 tot 2027, het moment waarop de langetermijnvisie voor Europa kan worden uitgestippeld. Het Europees Parlement stemde woensdag over haar standpunt, maar Eickhout is niet te spreken over de conservatieve houding. Wel steunt GroenLinks de voorstellen voor nieuwe inkomstenbronnen voor de Europese begroting.

Wakker schudden

“Wil je Europa echt veranderen, dan is dit het moment voor het Europees Parlement om de conservatieve EU-landen wakker te schudden”, zegt Eickhout. “Ik vind het daarom teleurstellend dat een meerderheid vooralsnog de twee grote kostenposten voor Europa - het cohesiefonds en het landbouwbudget - ongemoeid wil laten. Zelfs het milde amendement van de Europese Groenen dat vroeg om modernisering van deze twee posten haalde het niet.”

Het behouden van de grootte van zowel het landbouwbudget als de cohesiefondsen én de wens om het totale budget te houden zoals het is, laat volgens Eickhout zien dat een meerderheid kiest voor business-as-usual: “Her en der worden wat accenten verlegd, maar in de essentie kiest het Europarlement voor de status quo. Ik vind dat we eerst een politieke visie moeten uitstippelen, en dat we daarna moeten kijken welke budgetten hiervoor nodig zijn.”

Strijd tegen klimaatverandering

Volgens Eickhout is het een positief signaal dat het Europees Parlement minimaal dertig procent van de begroting wil besteden aan de strijd tegen klimaatverandering en dat er meer geld naar het European Youth Initiative en het Erasmusprogramma gaat. 

“Maar de basis is dat aan het merendeel van de begroting niet getornd mag worden is: dit soort lichtpuntjes brengen niet de ommekeer die nodig is om de Europese begroting in dienst te stellen in het belang van mens en milieu.” 

De resolutie slaagt er volgens Eickhout niet verder te kijken dan gevestigde belangen. “Als alles bij het oude blijft heeft de EU te weinig middelen om grote uitdagingen zoals klimaatverandering, digitalisering, Europees veiligheidsbeleid en asiel- en migratiebeleid vorm te geven.”

‘Eigen middelen’

De conservatieve manier waarop het Europees Parlement de toekomstige begroting wil vormgeven, staat in schril contrast met de resolutie over nieuwe inkomstenbronnen voor de EU, zogenaamde ‘eigen middelen’. GroenLinks ziet daar goede voorstellen om met belastingen op vervuiling en financiële transacties inkomsten te genereren die vervolgens weer kunnen leiden tot lagere betalingen van de lidstaten aan de EU. 

Eickhout: “Met eigen middelen worden de financiën van Europa eerlijker: het verhoogt de transparantie en verlaagt de afdracht voor de lidstaten. Bovendien zullen de lasten beter verdeeld worden: vervuilers en financiële speculanten dragen bij aan de kosten waarmee ze de samenleving opzadelen.”