GroenLinks-Europarlementariër Tineke Strik onderhandelde namens de Europese Groenen over de voorstellen waar morgen over gestemd wordt: “Het gebrek aan een duidelijke en consistente reactie van de Commissie op EU-landen die afglijden naar een autocratie, de rechten van burgers aantasten of corruptie laten bloeien is al langer een doorn in ons oog. Daarom eisen we dat de jaarlijkse check niet alleen wordt gebruikt om te informeren, maar ook een rode lijn bevat voor het nemen van snelle actie tegen structurele schendingen.”
Verder wil het Europees Parlement dat een duidelijker onderscheid wordt gemaakt tussen landen die incidenteel en landen die structureel de rechtsstaat schenden. “Doen ze dit niet, dan kan het rapport al snel door landen als Polen en Hongarije worden misbruikt: zij zullen de kritiekpunten op andere landen gebruiken om hun eigen gebreken te relativeren, ook als die situaties veel minder ernstig zijn”, zegt Strik.
Strik wijst op het feit dat door het gebrek aan maatregelen ertoe leidt dat steeds meer landen afglijden: “Niet alleen Polen en Hongarije worden steeds grover in het ondermijnen van de democratie en mensenrechten, andere landen volgen dit voorbeeld, zoals Bulgarije, Tsjechië, Slovenië en Malta. De Commissie heeft al de mogelijkheid om EU-geld stop te zetten als de rechtstaat wordt geschonden, maar ze laat het tot nu toe na om dit instrument in te zetten. Dat is geen mogelijkheid, maar een plicht om EU-waarden en rechten van alle burgers te beschermen.”
Ten slotte roept het Europarlement de Commissie op om bij het opstellen van haar rapport maatschappelijke organisaties uitgebreid te betrekken. Hiermee worden alle geluiden uit de samenleving gehoord.