Deze week vindt de twaalfde onderhandelingsronde tussen de EU en de VS over handelsakkoord TTIP plaats. De onderhandelaars bespreken daar ook het omstreden mechanisme voor investeerders om landen aan te kunnen klagen (ISDS), in aangepaste vorm. Dat is voor het eerst sinds de onderhandelingen daarover waren bevroren begin 2014. Voor GroenLinks is het onacceptabel dat investeerders extra rechten krijgen waarmee ze overheden kunnen aanklagen ten koste van mens en milieu.
Na veel ophef over ISDS consulteerde de Europese Commissie vorig jaar het publiek over ISDS. Uit de resultaten bleek dat 97 procent van de deelnemers aan de consultatie tegen het opnemen van ISDS in TTIP was. Toch besloot eurocommissaris Cecilia Malmström niet om ISDS te schrappen, maar in plaats daarvan ISDS op een aantal punten te hervormen tot het zogenaamde Investment Court System (ICS).
Zorgen
“Er komt een ander systeem dat tegemoetkomt aan alle zorgen”, zei de Nederlandse minister Liliane Ploumen en de huidige EU-voorzitter van de raad van Handelsministers in een uitzending van Lubach op Zondag, over de omvorming van ISDS tot ICS. Alleen al uit het feit dat maandag maar liefst 280 maatschappelijke organisaties zich tegen ICS uitspreken blijkt dat die zorgen helemaal niet weg zijn.
GroenLinks vindt net als deze organisaties dat ook het ICS-systeem problematisch blijft. Zowel ISDS als ICS geven extra mogelijkheden aan buitenlandse investeerders om overheden aan te klagen, mogelijkheden die binnenlandse bedrijven, of gewone mensen niet hebben. Ook met ICS bestaat nog altijd het risico dat bedrijven overheden aanklagen of daarmee dreigen waardoor democratisch tot stand gekomen wetgeving in het algemeen belang ondermijnd kan worden.
De Europese Commissie heeft nog altijd niet overtuigend aangetoond waarom we een ICS-syteem nodig hebben dat grote risico's betekent voor onze rechtsstaat en democratie. GroenLinks roept de Europese Commissie en de huidige Raadsvoorzitter Ploumen op om zowel ISDS als ICS buiten de handelsverdragen met de VS en Canada te houden.