Dit doet het in een uitwerking van de wet die bepaalt wat een duurzame investering is: de taxonomie. In plaats van wetenschappelijk advies te volgen, zoals de taxonomiewet eist, buigt de Commissie volgens GroenLinks voor de politieke druk vanuit nationale regeringen. Een harde nederlaag in de strijd tegen klimaatverandering. Daarom vecht GroenLinks dit besluit aan met een stemming in het Europarlement.

Eickhout: “Bij de klimaattop in Glasgow werden voorzichtige stappen gezet richting het uitfaseren van fossiele brandstoffen. Nu draait de Europese Commissie de klok terug. De taxonomie is een kans voor de EU om een gouden standaard te zetten voor de investeringen die de komende jaren het hardst nodig zijn voor de groene omschakeling van de economie. Met dit besluit krijgt de geloofwaardigheid van de EU als wereldwijde klimaatleider een gigantische knauw.“

In de plannen van de Europese Commissie worden weliswaar eisen gesteld aan het gebruik van fossiel gas en kernenergie, maar deze zijn zwak. Investeringen in gas krijgen een groen stempel als de vergunning voor de bouw van een gascentrale afgegeven wordt voor het einde van 2030 en deze uiterlijk in 2035 is omgebouwd tot een schone vorm van gas, zoals waterstof. Tussendoelen hiervoor die nog in de eerste versie stonden zijn zelfs geschrapt in de uiteindelijke tekst. Bovendien zijn er allerlei geitenpaadjes waarmee vervuilende centrales een groen stempel kunnen krijgen. Terwijl alle klimaatscenario’s wijzen op de noodzaak om minder gas te gebruiken, jaagt de EU hiermee juist extra fossiele investeringen aan.

Zowel de bouw van nieuwe kerncentrales als het gebruik van bestaande kerncentrales wordt in het voorstel van de Commissie gekenmerkt als duurzaam. Voor kernenergie is de eis voor een groen stempel dat er geld beschikbaar moet zijn voor het opslaan van het kernafval en het ontmantelen van de kerncentrale, maar het blijft onduidelijk wanneer dit voldoende is. De Europese Commissie eist dat er uiterlijk in 2050 een definitieve oplossing moet zijn voor het permanent opslaan van hoogradioactief kernafval. “Kernenergie wordt dus als duurzaam aangemerkt, maar een veilige oplossing voor het kernafvalprobleem wordt afgeschoven op vage plannen in de toekomst”, aldus Eickhout.

Hoewel de Commissie voorstelt dat aanbieders van investeringen met daarin kernenergie of gas dit specifiek moeten rapporteren, worden gas en kernenergie toch ingeschaald in dezelfde categorie ‘duurzaam’ als alle andere economische activiteiten, en dus geen aparte ‘oranje’ categorie. GroenLinks had gevraagd om de taxonomiewet aan te passen en uit te breiden met andere categorieën naast ‘duurzaam’. Het voorstel van de Europese Commissie laat de structuur van de taxonomie echter ongewijzigd en stelt kernenergie en gas dus gelijk aan activiteiten die daadwerkelijk duurzaam zijn zoals hernieuwbare energie.

Op oudjaarsavond lekte al een conceptvoorstel uit over de plannen van de Europese Commissie om gas en kernenergie als groen te bestempelen. Met het besluit van vandaag worden de eisen voor investeringen in gas zelfs nog iets verder afgezwakt ten opzichte van een eerdere versie. GroenLinks noemde het eerdere voorstel al een grote fout. Eerder uitten Europarlementariërs van de verschillende groepen al hun onvrede over het proces rond het voorstel.

Om het voorstel tegen te houden is een absolute meerderheid van het Europees Parlement nodig, daarvoor moeten 353 (van de 705) Europarlementariërs tegen het voorstel stemmen. Ook kan een gekwalificeerde meerderheid van  de EU-landen het voorstel tegenhouden in de Raad van Ministers. Bovendien hebben Oostenrijk en Luxemburg aangekondigd naar het Europese Hof te stappen om dit besluit aan te vechten.