Binnen Europa woedt een stevige discussie over het verzwaren van sancties. Voor veel landen heeft stoppen met Russisch gas gigantische gevolgen, dus blijven we Poetin’s oorlogskas spekken en laten we de tankers met olie en kolen vanuit Rusland nog gewoon onze havens binnen varen.
“ Wat mij echter angst inboezemt is de fossiele reflex om Russische fossiele energie vooral te vervangen met andere fossiele energie ”Suzanne Kröger
Iedereen zegt af te willen van deze afhankelijkheid van Rusland, dus worden er plannen gemaakt in Europa om van het Russisch gas af te gaan. Ook in Nederland. Wat mij echter angst inboezemt is de fossiele reflex om Russische fossiele energie vooral te vervangen met andere fossiele energie. Minister Jetten, klimaat en energie, stuurde een brief naar de Tweede Kamer over ‘leveringszekerheid’: wat als de gaskraan door Poetin wordt dichtgedraaid? Daar wil hij Nederland op voorbereiden door vooral veel LNG te gaan importeren en gas uit andere landen te kopen. Hij sluit niet uit dat in het ergste geval zelfs de kolencentrales extra moeten gaan draaien. In het Verenigd Koninkrijk kijkt men voor meer olie import naar Saoedi-Arabië, een land wat het ook niet zo nauw neemt met de mensenrechten, en in Amerika is er een stevige lobby om de binnenlandse productie flink te gaan verhogen. Dan hebben we het veelal over schaliegas dat door middel van fracking opgepompt wordt.
Ondertussen presenteerde het IPCC twee weken geleden haar meest alarmerende klimaatrapport tot nu toe. De wereld verliest in hoog tempo de kans om de temperatuurstijging tot 1.5 graad te beperken. Een warmere wereld betekent meer conflicten, meer geweld, meer ongelijkheid en meer oorlog. Het laatste wat we nu moeten doen is de energietransitie, die eindelijk een beetje op gang komt, weer vertragen met grote fossiele investeringen. De grote olie-multinationals maken recordwinsten tijdens deze crisis en willen nu hun productie verder opschalen, terwijl met elke ton olie, kuub gas of kilo kolen extra het 1.5 graden-doel verder uit het zicht raakt.
“ Energiebesparing nu de allereerste prioriteit ”
Iedere dag stroomt er geld van Europa naar Rusland voor olie, kolen en gas. Om de prijzen te dempen, om energiearmoede tegen te gaan en om de stroom geld naar Poetin’s oorlogskas te verminderen, is energiebesparing nu de allereerste prioriteit. Alle energie die je niet gebruikt hoef je simpelweg niet op te wekken of in te kopen. We gebruiken jaarlijks 5 miljard kuub Russisch gas. Laten we als doel stellen om tenminste dát te gaan besparen. Een maatschappelijke coalitie van wetenschappers, organisaties en bedrijven heeft voorstellen gedaan hoe we dit voor elkaar kunnen krijgen. Komende zondag is het de Dag tegen Gas. Een dag waarop we met z’n allen in actie komen en gas gaan besparen. Iedere euro die niet naar fossiel energie gaat, is er één.
“ Alleen met veel meer duurzaam opgewekte energie komen we los van de destructieve fossiele energie ”
Dit is het moment om te kiezen voor een gigantische versnelling van het opwekken van duurzame energie. Daarmee ondermijnen we het verdienmodel van dictators zoals Poetin. We worden zelf eigenaars van onze energie en we dringen klimaatverandering terug. Leg de daken vol met zonnepanelen en bouw windmolens in lokaal eigendom, zodat een gemeenschap ervan profiteert en zet in op geothermie om kassen en huizen te verwarmen. Geef alle groene projecten nu de ruimte en de ondersteuning die ze nodig hebben. Want alleen met veel meer duurzaam opgewekte energie komen we los van de destructieve fossiele energie. Helaas heeft de minister voor klimaat en energie net nog een brief aan de Tweede Kamer gestuurd om een plafond te zetten op de subsidies voor wind op land en zonne-energie projecten. Dit betekent dat juist de projecten met lokaal eigenaarschap, bijvoorbeeld in een energiecoöperatie, niet door kunnen gaan. Een ontzettend grote
gemiste kans!
“ Begin met concrete stappen, hoe klein ook, maar begin vandaag ”
De fossiele lobby ruikt de kans om nu weer de productie van gas, olie en kolen aan te jagen. Dit mogen we niet laten gebeuren. We moeten de fossiele reflex onderdrukken. Het is nu de tijd om vol in te zetten op energiebesparing en het versneld opwekken van duurzame energie.
Dit kunnen we samen doen, politiek, maatschappelijke organisaties, groene bedrijven en juist burgers. Begin met concrete stappen, hoe klein ook, maar begin vandaag.
