Nu al hebben zo'n 550.000 huishoudens te maken met energie-armoede. Dat betekent dat er 10% of meer van het inkomen besteed wordt aan de energierekening. En dat aantal loopt de komende maanden snel op als we niets doen.
Wij slaan energie-alarm. Honderdduizenden gezinnen komen direct in de problemen door de hoge energierekening. Het kabinet heeft veel te weinig gedaan om deze situatie te voorkomen. We mogen deze mensen niet in de kou laten staan.
Wat moet er gebeuren?
Er moet een energie-noodplan komen. GroenLinks wil dat prijsstijging op de energierekening wordt gecompenseerd, in elk geval voor de komende wintermaanden. Daarover wil ik zo snel mogelijk in debat. Deze noodsituatie vraagt om een snelle oplossing voor alle huishoudens die in de knel komen.
Had het kabinet dit niet kunnen zien aankomen? Jawel. De problemen waar we nu mee te maken hebben komen voor een groot deel door het beleid van het demissionaire kabinet. Al jaren hameren wij op de betaalbaarheid van energie voor gewone gezinnen. Huishoudens betalen namelijk veel en veel meer energiebelasting dan grote vervuilers.
Ook is de afgelopen jaren veel te weinig aandacht geweest voor verduurzaming van huizen. Nederland loopt ver achter met isoleren. Door huizen te isoleren kun je het energieverbruik flink terugbrengen en ben je minder afhankelijk van gas. En juist de mensen in slecht geïsoleerde huizen, dreigen nu de klappen op te vangen van de energieprijzen.
Daarnaast is er een groot probleem dat je hier niet los van kunt zien: de groeiende ongelijkheid. Een klein aantal mensen wordt steeds rijker, terwijl steeds grotere groepen het lastig hebben. De prijzen stijgen, maar de lonen stijgen niet mee. Steeds meer mensen werken keihard en hebben toch moeite om de rekeningen te betalen. Zij kunnen deze enorme stijging van de energierekening er helemaal niet bij hebben. Dat zijn allang niet meer alleen de laagste inkomens, maar ook de middeninkomens.
GroenLinks wil dat de overheid de komende winter de stijging van de energierekening compenseert. Dat is een noodmaatregel, een 'quick fix'. Die noodmaatregel moeten we nemen omdat het kabinet jarenlang heeft nagelaten echte oplossingen te zoeken. Wat écht nodig is, is verduurzaming en minder ongelijkheid. Gewone gezinnen moeten gewoon kunnen rondkomen en geholpen worden met het isoleren van hun huis.