De partijen komen zelf met plannen om het stikstofprobleem op te lossen en dienen samen een amendement in van 12 miljard euro om een landbouwtransitie fonds op te richten, dat later wordt aangevuld in tranches tot 30 miljard euro. Het fonds is gericht op het opkopen en herbestemmen van agrarische gronden, verplaatsen van bedrijven, vernietigen van dieren- en emissierechten en het herbestemmen van agrarische gronden voor natuur, natuur inclusieve extensieve landbouw en andere mengvormen. Het fonds draagt met subsidies of gunstige pachttarieven bij aan de omschakeling naar biologische landbouw, landschapsbeheer door boeren en het opvangen van economische verliezen van boeren door extensivering van hun bedrijfsvoering.

Grondpolitiek

Door het gebrek aan daadkracht van het demissionaire kabinet stelt GroenLinks een echte beleidsomslag voor. Op dit moment zijn er twee problemen in de landbouw; te intensieve landbouw met teveel stikstof en veel boeren zonder opvolger. GroenLinks wil het ene probleem met het andere oplossen. GroenLinks wil dat het Rijk veel meer regie neemt en doet een voorstel voor grondpolitiek. Elke boer die wil stoppen met zijn bedrijf, in de buurt van een natuurgebied, biedt zijn grond eerst aan aan de overheid. Door de overheid het recht op eerste aankoop te geven, kan er vanuit een collectief belang gekeken worden of het bedrijf plaats moet maken voor de natuur of dat het landbouwgrond kan blijven, en zo ja voor wat voor soort landbouw.

Tweede Kamerlid Laura Bromet (GroenLinks): “Wie grond heeft kan meters maken. Op dit moment stoppen zes boeren per dag. Op deze manier kan de transitie van de landbouw, het vergroten van de natuur en het oplossen van het stikstofprobleem veel sneller gaan dan nu. Dat is nodig. De natuur in Nederland is in zeer slechte staat, en zolang het stikstofprobleem niet wordt opgelost ligt ook de woningbouw stil.”

Eerlijke prijs

De problemen met fosfaat, Kaderrichtlijn Water, klimaat, zoönosen, de belevingswaarde van de natuur, de samenhang van ecosystemen en de toekomst van de boeren op de lange termijn zijn in de afgelopen jaren niet verbeterd. In tegendeel. Het beleid heeft te lang stilgestaan. Het plan van GroenLinks zorgt dat er grip komt op de stikstofcrisis en geeft de boeren perspectief.

Bromet: “De boeren krijgen een eerlijke waarde voor hun grond en bezit. En op deze manier kan grond naar eigen inzicht herbestemd worden, zonder massale onteigeningen.”

Het voorstel is een (gedeeltelijk) antwoord op mensen die vrezen voor grootschalige onteigening, omdat dit plan zich richt op de stoppers. Het geld gaat naar de stoppende boer en de natuur. GroenLinks wil ook onderzoeken of de aangekochte grond verpacht kan worden aan natuur inclusieve boeren.