KlimaatABC

De klimaattop van de Verenigde Naties vindt dit jaar in Dubai plaats. Voor mensen die geïnteresseerd zijn in meer dan oneliners en soundbites, zijn de ontwikkelingen aan de internationale onderhandelingstafel niet altijd even gemakkelijk te volgen. Dat komt voor een groot deel door het taalgebruik. Op de conferenties van de VN vliegen de afkortingen en vage termen je om de oren. Daarom hier een ABC van de klimaatonderhandelingen. Handig als je precies wilt volgen wat er zich afspeelt in de Verenigde Arabische Emiraten.

DIRECT NAAR:

1.5°C PATHWAY - ADAPTATIE - AILAC - AOSIS - APA - AR6 REPORT - CLIMATE FINANCE COMMITMENT - CMA - COMMON TIME FRAMES - COP - ETS - ETF - FINANCIAL MECHANISM - FIT FOR 55 - FOSSIELE SUBSIDIES - G77 - GLASGOW AGREEMENT - GREENWASHING - HERZIENINGSMECHANISME - IPCC - CO2-KREDIETEN - KLIMAATRECHTVAARDIGHEID - KYOTO-PROTOCOL - LANDING ZONE - LDC - LEAKAGE - LMDC - LOSS AND DAMAGE - LULUCF - MRV - MITIGATIE - NDC - NON-PAPER - OECD - OPEC - POTODOSO - PRODUCTION GAP - SCHADEFONDS - SDG - SIDS - SUSTAINABLE FINANCE - SUSTAINABLE FINANCE TAXONOMY - UNABATED - UNFCCC - V20

1.5°C pathway

De duurzaamheidsmaatregelen die genomen moeten worden om de opwarming van de aarde te beperken tot 1.5°C, zoals afgesproken in het Parijsakkoord. 

Adaptatie

Dit gaat over de aanpassingen die nodig zijn om de risico’s en gevolgen van klimaatverandering te beperken. In Nederland moeten we rekening houden met een stijgende zeespiegel en daarom onze dijken verstevigen. 

Het is belangrijk dat rijke landen voldoende financiering beschikbaar stellen voor klimaatschade, zodat arme landen zich kunnen wapenen tegen klimaatverandering. Tot nog toe is er onvoldoende geld gegaan naar klimaatadaptatie. 

Zie ook: mitigatie.

AILAC: Independent Alliance of Latin America and the Caribbean

Chili, Colombia, Costa Rica, Guatemala, Panama en Peru. Een alliantie van progressieve Latijns-Amerikaanse landen die voorstanders zijn voor relatief krachtige CO2-reductiedoelstellingen.

AOSIS: Alliance of Small Island States

Een coalitie van 43 laagliggende en kleine eilandstaten. Deze landen lopen het gevaar opgeslokt te worden door de zee als de zeespiegel gaat stijgen door klimaatverandering.

APA: Ad Hoc Working Group on the Paris Agreement

Deze werkgroep is in het leven geroepen om het Parijsakkoord uit te werken. De APA is verantwoordelijk voor het invullen van de gaten. Het Parijsakkoord zet namelijk de brede lijnen uit, maar er zijn nog veel details waar beslissingen over genomen moeten worden. Denk bijvoorbeeld aan regels rondom transparantie: hoe controleer je dat iedereen zich aan de gemaakte beloftes houdt?

In de APA-werkgroep kunnen landen zitten die aangesloten zijn bij de United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC) maar het Parijsakkoord niet bekrachtigd hebben. Denk bijvoorbeeld aan Turkije. Formeel gezien mogen zij dus meebeslissen over de details van het Parijsakkoord.

AR6 report: “Climate Change 2021: the Physical Science Basis”

Het IPCC-rapport waaruit blijkt dat zonder grote inspanningen en vermindering van de uitstoot van broeikasgassen, de opwarming van de aarde niet beperkt kan worden tot 1.5ºC en misschien zelfs niet tot 2ºC. Het rapport laat zien dat door menselijke activiteiten tussen 1850 - 1990 de aarde al gemiddeld 1.1ºC warmer is geworden en dit waarschijnlijk nog verder zal oplopen naar 1.5ºC. Ook onder anderhalve graad opwarming zijn de gevolgen enorm, maar aanzienlijk minder dan onder twee graden. Het IPCC stelt dat op dit moment de effecten van klimaatverandering in alle regio’s van de wereld al aanwezig zijn.  

In het rapport stellen de wetenschappers verder dat alle kennis en technologie aanwezig is om de opwarming onder de 1.5ºC te houden. Wat mist is de politieke wil om dat om te zetten in concreet beleid. Meer weten? Luister hier de Bellen met Bas over het belang van het IPCC-rapport.

Climate Finance Commitment

In het Parijsakkoord is besloten dat rijke landen zich per 2020 moeten houden aan de belofte om tot en met 2025 jaarlijks 100 miljard dollar aan klimaatfinanciering beschikbaar te stellen aan lage inkomenslanden. Met dit geld kunnen deze kwetsbare landen zich aanpassen aan het veranderende klimaat, maar ook concrete verduurzamingsmaatregelen nemen. Het doel van 100 miljard dollar per jaar is de afgelopen jaren echter nooit gehaald.

Volgens een rapport van Oxfam uit 2023 is de klimaatfinanciering nooit hoger geweest dan 24,5 miljard dollar per jaar, ondanks dat landen in het Westen claimen dat dit 83,3 miljard dollar is geweest. Veel van de financiering van rijke landen bestaat volgens Oxfam namelijk uit leningen die niet aantrekkelijker zijn dan leningen. Hoewel leningen ook onderdeel zijn van het klimaatfinancieringsdoel, zijn deze leningen niet aantrekkelijker dan een lening die ontwikkelingslanden op de markt zouden kunnen afsluiten. Oxfam beargumenteert daarom dat dit niet meegerekend zou moeten worden bij het behalen van het doel.

Omdat 2025 nadert, gaat de discussie op de klimaattop ondertussen ook over wat er moet gebeuren na 2025.

CMA: Conference of the Parties serving as the meeting of the Parties to the Paris Agreement

In de CMA nemen, in tegenstelling tot de APA, enkel landen zitting die het Parijsakkoord geratificeerd hebben. De CMA is het bestuursorgaan met gezag over alle inhoudelijke, procedurele, administratieve en operationele zaken. Deze kwesties worden echter vervolgens vrijwel allemaal weer gedelegeerd naar lagere organen.

Common time frames

Deelnemers aan het Parijsakkoord verplichten zich tot het aanleveren van nationale klimaatdoelen die binnen een tijdsbestek variërend van vijf tot maximaal vijftien jaar moeten worden gehaald. Daarnaast stellen veel landen doelen voor de lange termijn, zoals 2050 of 2060. 

Landen hebben nu klimaatdoelen, NDC’s, met verschillende data voor hun tussendoel, bijvoorbeeld 2025 of 2030. Een belangrijk discussiepunt is of deze tussendoelen in tijd gelijk moeten worden getrokken en wat dan het tijdspad moet zijn.

Het Europarlement wil dat dit soort doelen vanaf 2031 elke vijf jaar gesteld worden. Door het stellen van vijfjaarlijkse tussendoelen komt er meer druk te staan op het implementeren van concreet klimaatbeleid, en dus het versnellen van klimaatactie. Een nadeel van deze NDC’s is het vrijblijvende karakter van de plannen. Er volgen geen sancties wanneer landen deze tussendoelen niet halen. Landen zijn wel verplicht nationale plannen te rapporteren, die eens per vijf jaar worden geëvalueerd. Wanneer blijkt dat een land onvoldoende klimaatwinst genereert, wordt het land aangespoord ambitieuzere doelen aan te leveren.

Op 17 december 2020 hebben de EU en de lidstaten nieuwe NDC’s aangeleverd bij de UNFCCC, waarmee de EU zich committeert aan een nieuw bindend doel: een netto broeikasgasreductie van ten minste 55% in 2030, ten opzichte van het uitstootniveau in 1990. Op 17 oktober 2023 diende de EU een nieuwe NDC in, maar in wezen veranderde er weinig qua doelstellingen. Deze is nog steeds minstens 55% procent in 2030, maar is geüpdatet met de aangenomen Fit for 55-maatregelen.

Meer weten? Hier vind je een goed overzicht van de nieuwe opgehoogde landspecifieke klimaatdoelen.

COP: Conference of Parties

Het belangrijkste besluitvormende orgaan binnen het klimaatverdrag (zie ook UNFCCC). Elk jaar komen de 197 landen die het klimaatverdrag ondertekend hebben bijeen om de overleggen over de voortgang. Vorig jaar ging de top niet door vanwege Corona. Dit jaar in Glasgow is daarom de zesentwintigste bijeenkomst, vandaar de naam COP26. De Klimaattop wordt voorgezeten door het gastland: het Verenigd Koninkrijk.

(EU) ETS: Emissions Trading System

Het ETS is het Europese handelssysteem voor het recht om CO2 uit te mogen stoten. In theorie moet een bedrijf voor de uitstoot van CO2 'rechten' op de markt kopen. Hoe minder CO2 een bedrijf uitstoot, hoe minder rechten het hoeft te kopen. Het loont dan voor bedrijven om te investeren in een andere manier van produceren die minder CO2-uitstoot veroorzaakt. Ondertussen verminderen we jaar na jaar het totale aanbod van CO2-rechten, waardoor de totale uitstoot steeds verder afneemt en de prijs om CO2 uit te mogen stoten steeds verder oploopt. In 2022 werd een deal gesloten om het emissiehandelssysteem uit te breiden naar het wegverkeer, de scheepvaart en gebouwen.

ETF: Enhanced transparency framework

Met dit systeem rapporteren landen de voortgang van hun klimaatmaatregelen. Deze landspecifieke informatie wordt samengevoegd in de Global Stocktake om de gezamenlijke voortgang van de langetermijndoelen tegen klimaatverandering in kaart te brengen. Het systeem moet zorgen voor concrete aanbevelingen om ambitieuzere doelen te stellen voor een volgende evaluatieronde. In Dubai zal de eerste stocktake plaatsvinden.

Financial Mechanism

Dit is een mechanisme om het verstrekken van klimaatfinanciering te vergemakkelijken voor ontwikkelingslanden en valt onder het Kyoto-protocol.

Fit for 55

Het pakket aan concrete beleidsvoorstellen van de Europese Commissie om de doelen van de nieuwe Europese klimaatwet en het Parijsakkoord te halen. In de EU moet vanaf 2030 de uitstoot 55% gedaald zijn ten opzichte van 1990, en zijn de landen klimaatneutraal vanaf 2050. 

Fossiele subsidies

Subsidies zijn een financiële bijdrage gegeven door een overheid. Die kan direct zijn, bijvoorbeeld wanneer zij jou geld geeft om zonnepanelen aan te schaffen, of indirect: wanneer je een belastingvoordeel krijgt wanneer je de zonnepanelen aanschaft. Ook wanneer de overheid geld uitleent met een rente die lager is dan marktconform, is dat een subsidie. Een subsidie is fossiel wanneer die het gebruik van fossiele grondstoffen goedkoper maakt.

Bij een directe subsidie is het eenvoudig om te bepalen hoe groot die is, maar bij voordelige leningen en belastingconstructies, ligt dat al snel ingewikkelder. Daarom hoor je soms verschillende bedragen aan fossiele subsidies die Nederland uitkeert. Volgens een berekening van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat geeft Nederland tussen 39,7 en 46,4 miljard euro uit aan fossiele subsidies. Wereldwijd ligt dit bedrag op 1500 miljard euro.

Als we onze planeet leefbaar willen houden, is het afschaffen van fossiele subsidies laaghangend fruit. Door deze af te schaffen worden er niet alleen minder fossiele grondstoffen gebruikt, het bespaart ook geld dat we in kunnen zetten voor de verduurzaming van de economie. Niet voor niets is de afschaffing van fossiele subsidies een van de onderwerpen die op de agenda staan bij de komende klimaattop.

G77 (+ China)

Samenwerkingsverband van ‘ontwikkelingslanden’ en bestaat uit honderddertig leden, waaronder China, India, Bangladesh, Venezuela. Elk jaar zit een ander land de G77 voor. Omdat het om een grote groep landen gaat met verschillende belangen zijn er ook groepen binnen de G77-groep (zoals AOSIS). Volgens analisten groeien de verschillen en neemt de saamhorigheid af.

Glasgow Agreement

De 26ste editie van de COP vond plaats in Glasgow. Hoewel de uitkomst van deze klimaattop teleurstellend was, spraken de deelnemende landen zich wel duidelijk uit voor het beperken van de opwarming van de aarde tot maximaal 1,5 graad. Landen werden daarom gevraagd hun 2030-doelen voor het eind van 2022 bij te stellen zodat ze in lijn zouden zijn met het Parijsakkoord. Ook werd er afgesproken dat er een jaarlijkse beoordeling zou komen van de klimaatdoelen die besproken wordt op de toppen. Vorig jaar in Egypte werd dit een jaar opgeschoven, maar ook dit jaar worden er geen nieuwe 2030-bijdragen van landen verwacht.

Greenwashing

Duurzaam ondernemen is voor steeds meer bedrijven en organisaties belangrijk. Toch zijn er spelers die zich groener voor doen, dan dat ze in werkelijkheid zijn. Er zijn tal van voorbeelden, zoals: producten onterecht als 100% biologisch labelen en energiemaatschappijen die groencertificaten opkopen en daarna claimen duurzame energie te verkopen aan consumenten.

Herzieningsmechanisme

De nationale plannen, NDC's, die landen gemaakt hebben om hun uitstoot terug te dringen, gaan niet ver genoeg om klimaatverandering onder de twee graden te houden. Laat staan onder de anderhalve graad. Het Parijsakkoord bevat echter een herzieningsmechanisme om de ambitie in de loop der tijd op te schroeven. Elke vijf jaar worden landen gevraagd een nieuwe NDC in te leveren die ambitieuzer is dan de vorige. 

IPCC: Intergovernmental Panel on Climate Change

Dit klimaatpanel van de Verenigde Naties verzamelt alle wetenschappelijke klimaatgegevens en bundelt deze in een rapport dat elke zes tot zeven jaar verschijnt. In de zomer van 2021 is het laatste rapport verschenen: AR6. Bij de opstelling van deze rapporten zijn duizenden wetenschappers betrokken, een van die wetenschappers was Bas Eickhout, voordat hij Europarlementariër werd. Naar de website van het IPCC.

JI / CDM / AAU: CO2-kredieten

Bovenstaande afkortingen staan voor Joint Implementation, Clean Development Mechanism en Assigned Amount Units. Deze termen gaan allemaal over CO2-kredieten, oftewel rechten om CO2 uit te stoten. Zulke kredieten kunnen bijvoorbeeld verkregen worden als een land in een ander land projecten financiert die tot CO2-reductie leiden. In theorie zouden emissies dan zo kostenefficiënt mogelijk gereduceerd worden. De praktijk is uiteraard vele malen weerbarstiger. Zulke systemen zijn erg fraudegevoelig. GroenLinks is erg kritisch over het gebruik van dit soort middelen.

Op de klimaattop in Glasgow zal een deel van de discussies over dit onderwerp gaan. Zo zijn er landen die allemaal oude en slechte kredieten willen overdragen naar het Parijsakkoord. Deze zogenaamde ‘hot air’ kredieten zijn nog gegenereerd onder het Kyoto-protocol. Dat moet absoluut voorkomen worden.

Klimaatrechtvaardigheid

De tijd waarin klimaatactivisten alleen nog oog hadden voor de planeet, is voorbij. Tegenwoordig hoor je bij klimaatdemonstraties vooral de roep om climate justice, de klimaatmars in november 2023 heette daarom ook de Mars voor Klimaat en Rechtvaardigheid.

Wat we precies met klimaatrechtvaardigheid bedoelen, verschilt aan wie je het vraagt. Voor GroenLinks staan drie principes centraal:

• De vervuiler betaalt. De omschakeling naar een fossielvrije economie gaat veel geld kosten. Het is oneerlijk om de rekening daarvan te leggen bij mensen die het nu al zwaar hebben. In plaats daarvan leggen we de rekening bij de industrie die decennialang geprofiteerd heeft van goedkope fossiele energie. Dit principe geldt ook internationaal: landen die hun economische groei te danken hebben aan de uitstoot van gigantische hoeveelheden broeikasgassen, moeten het voortouw nemen. En landen als Bangladesh en Pakistan, die nauwelijks hebben bijgedragen aan het klimaatprobleem, maar wel al de gevolgen ondervinden van de klimaatcrisis, moeten financieel worden geholpen met geen schadefonds, gefinancierd door rijke landen.
• Mensenrechten staan centraal. De klimaatcrisis kan ervoor zorgen dat mensenrechten die al onder druk staan, nog verder onder druk komen te staan. Denk bijvoorbeeld aan de toegang tot schoon drinkwater. Klimaatrechtvaardigheid betekent dat we daar oog voor hebben. Klimaatbeleid mag er nooit voor zorgen dat mensenrechten nog verder onder druk komen te staan.
• Klimaatbeleid moet intersectioneel zijn, anders worden bestaande ongelijkheden vergroot. Inheemse volkeren worden bijvoorbeeld extra hard geraakt door de klimaatcrisis. Om te voorkomen dat zij door klimaatbeleid nog harder worden geraakt, bijvoorbeeld omdat hun leefomgeving wordt aangetast, is het belangrijk hun een stem te geven in het vormen van klimaatbeleid.

KP: Kyoto-protocol

We hebben het telkens over het Parijsakkoord, maar dat ging pas echt van start in 2020. Het vorige klimaatakkoord is het Kyoto-protocol. Dit internationale verdrag is in 1997 opgesteld in Kyoto. De Verenigde Staten hebben het verdrag niet geratificeerd en Canada trok zich later terug. Onder het Kyoto-protocol hebben alleen industrielanden verplichtingen om de uitstoot terug te dringen, landen die eerder nog als ontwikkelingslanden werden gezien, zoals China, kregen geen reductiedoelstelling opgelegd.

In 2012 liep het Kyoto-protocol af, maar tijdens de klimaatonderhandelingen in Doha is afgesproken om het verdrag te 'verlengen' tot 2020. De inhoud van het verdrag is echter volledig achterhaald, het werd bijvoorbeeld hoog tijd dat landen als China en India ook reductiedoestellingen kregen. Vandaar dat er in 2015 in Parijs een nieuw akkoord is afgesloten. Naar de webpagina van de UNFCCC over het Kyoto-protocol.

Landing zone

Er wordt gesproken over een landingszone zodra er een stuk tekst op tafel ligt waarover alle partijen het eens zijn.

LDC's: Least Developed Countries

De allerarmste landen die erg kwetsbaar zijn voor klimaatsverandering.

Leakage

Bedrijven die in hun eigen land verplicht zijn om te voldoen aan emissielimieten, dat niet willen en daarom naar arme landen vertrekken.

LMDC's: Like-minded developing countries

China, de meeste Arabische landen, Bolivia, Ecuador, Venezuela, Nicaragua en India. Deze landen zijn tegen zogenaamde 'evoluerende verantwoordelijkheden', wat inhoudt dat landen meer bij moeten dragen aan de strijd tegen klimaatverandering - inclusief stijgende bijdragen aan internationale klimaatfinanciering - naarmate hun economieën groeien.

Loss & Damage

'Loss and Damage' is de discussie over compensatie aan ontwikkelingslanden voor schade veroorzaakt door natuurrampen die vaker voorkomen en extremer zullen zijn door klimaatverandering. De gedachte achter deze extra vorm van compensatie is dat ontwikkelingslanden niet verantwoordelijk zijn voor de historische emissies die tot de huidige temperatuurstijging leiden, maar wel het hardst getroffen worden door de gevolgen van extreme weersomstandigheden. De armste landen kunnen zich niet snel genoeg aan klimaatverandering aanpassen om zich tegen de toenemende hoeveelheid en ernst van natuurrampen te wapenen, vandaar dat ze extra financiële compensatie eisen. De landen die moeten betalen zien dit idee echter niet zitten, zij houden het liever bij het uitruilen van kennis en informatie. 

Loss and damage wordt expliciet genoemd in het Parijsakkoord, dat was een belangrijke eis van de ontwikkelingslanden. De COP in Warschau van 2019, heeft een mechanisme opgericht om de schade en het verlies als gevolg van klimaatverandering in kaart te brengen en aan te pakken. 

LULUCF: Land Use Land Use Change and Forestry

Of in het Nederlands: landgebruik en veranderingen in landgebruik en bosbouw. Bij het ontwateren van moerassen komt uitstoot vrij, terwijl bossen juist CO2 kunnen opslaan. Er moet dus rekening gehouden met de gevolgen van LULUCF. Onder het huidige Kotoprotocol zijn er te veel gaten in de regelgeving rondom LULUCF. Onder het Parijsakkoord is dit enigszins verbeterd, maar nog steeds onvoldoende. Dat is een van de redenen waarom het onhandig is biomassa uit landen als de VS te verschepen en die vervolgens hier te verstoken in kolencentrales. Door de slechte LULUCF-regels worden de CO2-emissies die daarbij vrijkomen niet goed verrekend.

MRV: Measuring, Reporting, Verification

MRV zijn de internationale afspraken over hoe landen hun uitstoot moeten meten en rapporteren. Daarnaast gaan deze afspraken ook over de controle daarop om de correctheid van de data te garanderen. Het is erg belangrijk dat deze regels strikt zijn, zodat we ook zeker weten dat landen inderdaad doen wat ze beweren te doen.

Mitigatie

Mitigatie gaat in deze context over de concrete maatregelen die verbonden zijn aan de strijd tegen klimaatverandering. Welke doelen met concrete acties zijn nodig om de opwarming van de aarde te beperken tot 1.5°C en broeikasgassen tot een nul-uitstoot terug te brengen?

Vaak gaat het ook over adaptatie.

NDC: Nationally Determined Contribution

Deze ingewikkelde term vervangt het eenvoudige woord 'doelstelling', dat sommige landen veel te definitief vonden klinken. Voor de top in Parijs in 2015 hebben vrijwel alle landen bekend gemaakt wat hun CO2-reductieplannen zijn voor de komende jaren. Het mooie van deze NDC's is dat ze geanalyseerd, beoordeeld en opgeteld kunnen worden om te kijken of het voldoende is om de temperatuurstijging ver onder de twee graden te houden. Alle plannen die nu op tafel liggen zijn lang niet genoeg om de afspraken die in Parijs gemaakt zijn te honoreren. Elke vijf jaar moeten landen echter met een nieuwe NDC komen die ambitieuzer is dan het voorgaande. Zie ook: herzieningsmechanisme.

Non-paper

Een document dat geproduceerd wordt om de onderhandelingen te faciliteren maar dat geen officiële status heeft.

OECD: Organisation for Economic Co-operation and Development

Dit is een intergouvernementele organisatie met 38 lidstaten die zich inzet voor economische welvaart en wereldhandel. Je kan een overzicht van de leden hier vinden.

OPEC: Organization of the Petroleum Exporting Countries

De organisatie van olie-exporterende landen is een samenwerkingsverband van twaalf landen die over veel olie beschikken.

POTODOSO

Staat voor 'position to do so' en verwijst naar de landen die nu nog niet bijdragen aan internationale klimaatfinanciering voor ontwikkelingslanden, maar welvarend genoeg zijn om dat na 2020 wel te gaan doen.

Production gap

In het kader van het Parijsakkoord verhogen steeds meer landen hun klimaatambities. Echter blijkt uit het recent verschenen ‘Production Gap Report 2021’ dat regeringen nog steeds van plan zijn om in 2030 meer dan twee keer de hoeveelheid fossiele brandstoffen te produceren, dan wat nodig is om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C, dit is het production gap.

Rulebook

De meeste beslissingen over de details van het Parijsakkoord zijn ondertussen genomen. Op de COP24 in Katowice (Polen) die in 2018 plaatsvond is drie jaar van onderhandelen afgerond. Alle gedetailleerde afspraken zijn te vinden in het zogeheten rulebook. Er is echter nog één grote onopgeloste kwestie: de gedetailleerde regels over de wijze waarop landen CO2-kredieten mogen gebruiken. Met name Australië en Brazilië liggen dwars op dit onderwerp. Het is van groot belang dat de EU niet toegeeft en enkel met regels instemt die geen enkele ruimte voor gesjoemel overhouden.

Schadefonds

Bij de COP27 in Egypte werden de landen het eens over de oprichting van een schadefonds. Het geld uit dit fonds moet beschikbaar worden gesteld aan landen die klimaatschade (loss and damage) oplopen. Hoe dit schadefonds er precies uit gaat zien, zal een van de belangrijkste onderwerpen zijn op de klimaattop in Dubai. Het heetste hangijzer is wie aan dit fonds gaan bijdragen, wie eruit kunnen ontvangen en hoeveel geld er in dit fonds moet komen.

SDG: Sustainable Development Goal

De zeventien SDG's vormen een universele set van doelen, doelstellingen en indicatoren die de VN-landen willen gebruiken om hun beleid op het gebied van ontwikkelingssamenwerking de komende vijftien jaar vorm te geven. De SDG's zijn een opvolger van en een uitbreiding op de Millennium Development Goals (MDG's) die in 2015 afliepen. Veel van de voorgestelde doelstellingen hebben direct of indirect betrekking op het bestrijden van klimaatverandering.

SIDS: Small Island Developing States

Kleine eilandstaten die ook een ontwikkelingsland zijn.

Sustainable finance

Om de doelen van de Europese Green Deal en uiteindelijk het Klimaatakkoord van Parijs te bereiken, moeten geldstromen worden omgebogen van vervuilende naar schone economische activiteiten. Dit geldt zowel binnen als buiten Europa. Dat betekent meer geld naar duurzame investeringen, het uitfaseren van fossiele subsidies en strenge regels om fossiele investeringen tegen te gaan. Artikel 2.1.C uit het Klimaatakkoord van Parijs gaat specifiek over het verduurzamen en klimaatbestendig maken van deze financieringsstromen. 

Sustainable Finance Taxonomy

De EU heeft wel een indelingssysteem (taxonomie) ontwikkeld waarin uiteen wordt gezet welke economische activiteiten het stempel ‘duurzaam’ mogen krijgen. Zo kunnen financiële spelers hun producten niet langer ‘greenwashen’. Een stap in de goede richting, maar deze lijst dreigt helaas steeds troebeler te worden door investeringen in gas en kernenergie, en de verbranding van bomen voor energie als ‘duurzaam’ te bestempelen. Dit gebeurt onder druk van industriële lobbyisten en nationale regeringen.

Naast een systeem van groene investeringen, wil GroenLinks wetgeving die definieert welke investeringen juist schadelijk zijn. Door tegenwerking van conservatieve partijen blijft de Europese Unie te traag met wetgeving op dit terrein.

Ondanks dat de Sustainable Finance Taxonomy formeel niet besproken wordt tijdens de klimaattop, proberen we deze als Europarlement toch informeel te agenderen.

Unabated

Je ziet het in veel teksten: unabated fossil fuels. Unabated fossiel betekent namelijk dat er niet is geprobeerd de uitstoot van CO2 te verminderen. Bij abated fossiel is dat wel het geval. Bij de verbranding van fossiele brandstoffen kan je bijvoorbeeld CO2 afvangen en opslaan onder de grond. Je stoot dan wel CO2 uit, maar het draagt niet langer bij aan klimaatverandering. Hoewel dit soort technieken in de toekomst nodig zullen zijn, is het ook de fossiele industrie die lobbyt voor een einde aan unabated fossiel in plaats van een einde aan fossiel, om zo ruimte te laten voor abated fossil fuels.

UNFCCC: United Nations Framework Convention on Climate Change

Ook wel hét klimaatverdrag. Dit klimaatverdrag is een raamverdrag dat in 1992 onder de Verenigde Naties werd afgesloten. Doel van het verdrag is om de klimaatcrisis aan te pakken door uitstoot van broeikasgassen terug te brengen. Het klimaatverdrag trad in 1994 in werking en 197 landen hebben het verdrag ondertekend. Binnen het kader van dit klimaatverdrag is in 1997 het Kyoto-protocol en in 2015 het Parijsakkoord opgesteld.

Onder het raamwerk zijn er twee groepen landen:

• Annex I-landen: de geïndustrialiseerde landen
• niet-Annex I-landen: de ontwikkelingslanden

Binnen het verdrag is de Conference of Parties (COP) het belangrijkste besluitvormende orgaan.

V20 Group

De V staat voor ‘vulnerables’ of kwetsbaren. De twintig landen die het meest kwetsbaar  zijn voor klimaatverandering hebben een eigen groep opgericht. Ze werken samen om te pleiten voor meer internationale klimaatfinanciering en voor compensatie voor klimaatschade. Naar de website van het V20 Forum.