Europarlementariër Kim van Sparrentak: “Dit gaat verder dan alleen marktmacht, dit gaat over onze vrije keuze en hoe wij onze toekomstige digitale maatschappij willen inrichten. We worden voor onze digitale infrastructuren en zelfs publieke diensten langzaamaan afhankelijk van een klein clubje grote techbedrijven die het algemeen belang niet dienen. We moeten ingrijpen. Deze voorstellen zijn echt een grote stap.”
Interoperabiliteit
Van Sparrentak is tevreden dat het voorstel van de Europese Groenen voor verplichte ‘interoperabiliteit’ van communicatiediensten en sociale media is opgenomen in het akkoord. Dit betekent dat verschillende platforms met elkaar moeten kunnen communiceren. Zo moet je bijvoorbeeld met je Signal-account je vrienden op Whatsapp kunnen bereiken. “Een overstap naar alternatieve platforms die privacy of duurzaamheid mogelijk hoger in het vaandel hebben staan wordt nu mogelijk, ook al blijven je vrienden op Facebook. Zo zorgen we dat mensen weer echt wat te kiezen hebben en er betere alternatieven voor grote techbedrijven kunnen ontstaan”, aldus Van Sparrentak.
Opt-in voor dataverzameling
Tijdens de onderhandelingen vochten de Europese Groenen voor een verbod op het online volgen en constant verzamelen van data van mensen door ‘poortwachters’. In het voorstel dat er nu ligt mag dat alleen als gebruikers aangeven dat ze wél gevolgd willen worden (opt-in). Het online volgen van kinderen wordt verboden. Van Sparrentak: “Bedrijven maken nu al jaren winst met het schenden van onze privacy. Dit is funest voor onze fundamentele rechten en voor eerlijke concurrentie. Dit is een goede eerste stap om de datamacht te breken en om zelf te kunnen bepalen wat er met onze data gebeurt, maar alleen met een totaalverbod kunnen we het huidige systeem aanpakken.”
Meldplicht voor overnames
Ook het voorstel van Van Sparrentak voor een meldplicht van alle overnames door digitale ‘poortwachters’ is aangenomen. Naast het opkopen van potentiële concurrenten, kopen techbedrijven steeds vaker andere bedrijven op met als doel meer data te verzamelen. Google kocht dit jaar bijvoorbeeld nog Fitbit om toegang te krijgen tot meer gezondheidsdata van mensen en zo de gezondheidsmarkt sterker te betreden. GroenLinks streed voor een persoonlijke data-meldplicht om overnames, zoals die van Fitbit, in de toekomst makkelijker te voorkomen. Het GroenLinks voorstel dat techbedrijven ook moeten melden tot welke persoonlijke data zij toegang krijgen als zij bedrijven opkopen haalde geen meerderheid.
Op basis van dit akkoord gaan de onderhandelaars van het Europees Parlement onderhandelen met de EU-landen. Naar verwachting komen zij in de eerste helft van 2022 tot een definitief akkoord.
